Các thành phố lớn và tầm trung từ New York đến Houston đã chứng tỏ được tiềm lực kinh tế một cách rõ ràng. Tuy nhiên, cũng có rất nhiều hoạt động tích cực diễn ra ở các vùng ngoại ô và các thành phố nhỏ. Thực tế, các dự án đầu tư mạo hiểm đôi khi lại hoạt động hiệu quả hơn khi được đầu tư tại các nơi khan hiếm cơ hội việc làm.

Tiêu biểu như ở một số thị trấn nhỏ thuộc tiểu bang Vermont, nơi những người thất nghiệp vẫn còn nhan nhản. “Bạn biết bài hát khá cũ tên là “Ánh trăng ở Vermont” không?'”, Cairn Cross, nhà đồng sáng lập của Quỹ FreshTracks (FreshTracks Capital), một quỹ đầu tư mạo hiểm quy mô 25 triệu USD có trụ sở chính tại Shelburne, Vermont nói.

Ông Cross cho biết: “Đã từng có một loại đề can dán đuôi xe rất phổ biến ở Vermont với thông điệp rằng bạn phải làm đêm ngoài giờ hoặc phải kiếm một công việc thứ hai, nếu không bạn sẽ chết đói”. Tuy nhiên, cũng theo ông Cross, hiện ngày càng nhiều người dân Vermont đang học theo những thành phố lớn đó là tập trung năng lượng vào các hoạt động khởi nghiệp có tốc độ tăng trưởng cao.

Các doanh nhân ở các thành phố nhỏ trên toàn nước Mỹ đang có rất nhiều cơ hội, nhờ những tiến bộ của khoa học công nghệ. Sự gia tăng của các công cụ mã nguồn mở và điện toán đám mây (là mô hình điện toán sử dụng các công nghệ máy tính và phát triển dựa vào mạng Internet) đã khiến cho việc mở một công ty khởi nghiệp, với tốc độ tăng trưởng nhanh ngày càng trở nên dễ dàng hơn. Và phương tiện truyền thông xã hội đã giúp các doanh nhân tiếp cận khách hàng tiềm năng nhanh và chi phí rẻ hơn rất nhiều.

Tất nhiên, các thành phố nhỏ không tránh khỏi ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính. Từ Florida đến California, nhiều thị trấn đã gánh chịu  nhiều hậu quả nặng nề khi thị trường nhà đất đóng băng. Nhiều nơi khác cũng phải chịu tác động tương tự khi những ngành công nghiệp mũi nhọn của địa phương, như ngành công nghiệp ô tô tại Michigan, gần như bị phá sản dưới áp lực suy thoái. Các hoạt động khởi nghiệp tại nhiều thị trấn nhỏ vẫn khó thu hút các nhà đầu tư, tuyển dụng nhân tài hay tìm các nguồn lực kinh doanh phù hợp.

Cùng điểm qua tình hình kinh doanh tại 5 thành phố nhỏ của Mỹ.

Burlington, Vt

Thoát khỏi hình ảnh một bang nhỏ nơi người dân từ Boston và New York ghé tới giải trí vào dịp cuối tuần, Vermont đã trở thành một điểm đến cho các doanh nhân với những ý tưởng tầm quốc gia và toàn cầu.

Hiện tại, thành phố này khác xa so với những năm 2000, khi Cross và các đối tác của mình thành lập Quỹ FreshTracks Capital.  Thời điểm đó, mỗi năm Cross chỉ phải đánh giá khoảng 15-20 kế hoạch kinh doanh cho toàn bộ khu vực này. Nhưng hiện tại, đã có không ít những ý tưởng tuyệt vời đang được ươm mầm ở Burlington và vùng phụ cận.

Minh chứng rõ nhất đó là, chỉ đến năm 2012, Câu lạc bộ Doanh nhân (Entrepreneurship Club) – Đại học Vermont đã tổ chức cuộc thi lên kế hoạch kinh doanh đầu tiên, với sự hỗ trợ của Cross. “Chúng tôi đã nhận được 66 bài dự thi, trong đó hơn một nửa là các kế hoạch kinh doanh dựa trên phần mềm”, Cross cho biết.

Burlington đã phần nào được che chắn khỏi cơn bão khủng hoảng kinh tế, Cross phân tích, dưới “chiếc kiềng ba chân” vững chãi bao gồm chính sách điều hành của chính quyền tiểu bang, dịch vụ chăm sóc sức khỏe và dịch vụ giáo dục đại học – có một nửa tá các trường đại học hàng đầu trong phạm vi thành phố. Điều đó nói cho thấy thực tế ở nhiều thành phố nhỏ, cộng đồng đang có xu hướng ủng hộ, hỗ trợ các doanh nghiệp đang còn trứng nước, ghi nhận vai trò ngày càng quan trọng của các dự án đầu tư mạo hiểm.

Tất nhiên, Burlington cũng có cách thức riêng để ghi dấu ấn đối với cộng đồng khởi nghiệp. Có thể kể đến như sự kiện Peak Pitch Vermont diễn ra hàng năm chính là một sự kiện đáng mong đợi đối với các nhà đầu tư và doanh nghiệp. Tận dụng tài nguyên thiên nhiên của địa phương, BTC sự kiện đã cho những người tham dự một chuyến du ngoạn bằng xe cáp treo để trình bày về câu chuyện dự án của mình trước các nhà đầu tư tại khu nghỉ dưỡng Sugarbush.

Chico, California

Làng đại học nằm cách Thung lũng Silicon khoảng ba giờ về phía Bắc này có một cộng đồng khởi nghiệp lớn mạnh đáng kinh ngạc. Ở đây có một lượng đông đảo sinh viên và rất nhiều hãng bia như Công ty Sierra Nevada Brewing đã gặt hái được nhiều thành công.

Giống như nhiều thành phố ở California, thị trường nhà đất ở Chico là tâm chấn của cuộc khủng hoảng bất động sản. Giá bán trung bình, theo Zillow, đạt đỉnh ở mức 342.000 USD vào cuối năm 2005 và trượt đến đáy ở mức 211.000 USD vào tháng 5/2012. Theo ông Jon Gregory, Giám đốc Innovate North State, một tổ chức hợp tác giữa Chính phủ và tư nhân nhằm hỗ trợ khởi nghiệp trong khu vực, những ngành còn lại của nền kinh tế địa phương cũng bị ảnh hưởng hết sức nghiêm trọng. Tuy nhiên, các dự án mới vẫn tiếp tục được triển khai.

Trong thực tế, suy thoái kinh tế – cũng như những câu chuyện thành công của địa phương, chẳng hạn như dự án Build.com – đã tăng thêm niềm tin vào tầm quan trọng của hoạt động đầu tư mạo hiểm mới. Thế mạnh của lực lượng sinh viên đến từ khu vực Vịnh Sanfracisco học về kỹ thuật và khoa học máy tính tại Đại học bang California-Chico là một nguồn nhân lực rất lớn.

Trong khi đó, những sự kiện như Sierra Nevada Innovation Challenge, được tổ chức vào tháng 6 trong hội trường sức chứa 350 người của Nhà máy bia Sierra Nevada, đã trở thành lời hiệu triệu cho những người có máu kinh doanh. Trong tháng 3, Innovate North State đã triển khai mạng lưới 530 nhà đầu tư thiên thần. Một tuần sau đó nó công bố quỹ hợp tác đầu tư tiên phong do ông Bob Bozeman, cựu thành viên của Quỹ Angel Investors LP, nhân vật hậu thuẫn từ những ngày đầu của Google và PayPal, giám sát.

Lehi, Utah

Năm 2009, khi Tom Karren lập công ty chuyên về di động và điện toán đám mây mang tên MokiNetworks, hầu như chẳng khách hàng nào biết thị trấn Lehi ở đâu. Nhưng hiện nay, co lẽ ai cũng biết đến tên thành phố này. “Đối với chúng tôi, việc công ty nằm tại Lehi rõ ràng là một lợi thế cạnh tranh lớn”, ông nói thêm.

Một địa phương nơi từng là khu ngoại ô xa xôi cách thành phố Salt Lake đến 30 dặm về phía bắc, và cách Provo 17 dặm về phía nam, đã trở thành một mảnh đất màu mỡ với nhiều hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao. Tháng 12/2012, Adobe Systems đã cắt băng khánh thành khuôn viên mới tại Lehi – một khu văn phòng hiện đại, nơi làm việc của hơn 900 nhân viên.

Nhiều công ty lớn khác đã chuyển tới hoặc đang có kế hoạch chuyển đến thành phố này. Một trong những điểm hấp dẫn nhất của Lehi chính là sự thuận tiện, Karren cho biết. Khu vực Wasatch Front –  hay còn gọi là Silicon Slopes – không hề thiếu chỗ ở và rất tiện di chuyển nhờ đường cao tốc Timpanogas mới hoàn thành và tuyến đường sắt khách vận FrontRunner.

Thành phố Iowa, bang Iowa

Đối với giới văn chương, Iowa được biết đến với các hội thảo nổi tiếng thế giới về văn học tổ chức tại Đại học Iowa. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, thành phố đã gia tăng sức sáng tạo thông qua việc phát triển hoạt động khởi nghiệp tăng trưởng cao, trong đó có nhiều dự án tập trung vào lĩnh vực giáo dục.

Các trận lũ lụt năm 2008 đã tàn phá nhiều vùng của Iowa, cũng như khu vực lân cận Cedar Rapids. Việc tái thiết thành phố tạo ra một bệ đỡ về kinh tế trong giai đoạn suy thoái, đồng thời giúp ươm mầm các dự án mới. “Không chỉ xây dựng lại các tòa cao ốc cùng hệ thống cơ sở hạ tầng và đường xá, chúng tôi còn chú trọng hơn đến yếu tố con người bằng cách cố gắng củng cố văn hóa kinh doanh “, ông Andy Stoll, người đồng sáng lập tổ chức Startup Iowa, cho biết.

Cũng theo ông Stoll, trong năm qua đã có ba khu không gian làm việc chung (Co-working space) dành cho doanh nghiệp được mở ra tại Iowa, và đồng thời cũng bùng nổ các cuộc gặp gỡ và các sự kiện dành cho cộng đồng khởi nghiệp, từ BarCamp đến TEDx.

Lansing, Michigan

Có vô số câu chuyện về những điều tồi tệ đã diễn ra ở Michigan trong cuộc suy thoái cách đây  không lâu. Tại Lansing, thủ phủ của bang Michigan, chính quyền tiểu bang và Đại học bang Michigan đã hỗ trợ phần nào, tuy nhiên ngành công nghiệp ô tô vẫn đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế thành phố. Sự kiện nhà máy ô tô Lansing Car Assembly đóng cửa vào năm 2005 đã gây tổn thất cực kỳ nặng nề đối với kinh tế khu vực, khiến cho 3.500 người mất việc.

“Michigan là một trong những tiểu bang chịu tác động sớm nhất của suy thoái kinh tế “, bà Paula Sorrell, Giám đốc Quản lý kinh doanh và Sáng tạo của Tổng công ty Phát triển Kinh tế Michigan (Michigan Economic Development Corporation) cho biết.

Mặt tích cực là thành phố Lansing – cùng các thành phố khác của tiểu bang – đã tập trung trong gần một thập kỷ vào các chương trình thúc đẩy tinh thần kinh doanh và tái đào tạo lực lượng lao động. Năm 2006, Ban giám đốc Trường cao đẳng Kinh doanh – Đại học bang Michigan (Michigan State University’s Broad College of Business) đã thành lập Viện đào tạo Kinh doanh với mục tiêu giúp đỡ sinh viên và giảng viên tiếp cận kho kiến thức chuyên môn và hỗ trợ vốn cho hoạt động khởi nghiệp.

Trong khi đó, Viện Công nghệ sinh học Michigan (Michigan Biotech Institute) đang nghiên cứu phát triển và thương mại hóa công nghệ sinh học. Tại East Lansing, Trung tâm Cải tiến Công nghệ (Technology Innovation Center) đã chuyển đổi một khu nhà cũ thành một không gian văn phòng rộng hơn 650m2 nhằm hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp. Có 11 dự án khởi nghiệp đang hoạt động tại Trung tâm, tập trung vào tất cả mọi ngành nghề từ thiết bị y tế đến các hầm rượu vang truyền thống.